เทรดเดอร์บางส่วนคิดว่าการประสบความสำเร็จอาศัยแค่การหาความรู้เพิ่มเติม ซึ่งการศึกษาความรู้เป็นสิ่งที่มีประโยชน์ก็จริง แต่ไม่ได้หมายความว่าการดูบทเรียนสอนเทรดสองสามเรื่องจะทำให้ทุกคนกลายเป็นเศรษฐีได้
ในความเป็นจริงแล้วสภาวะทางจิตใจของเทรดเดอร์เป็นปัจจัยที่ส่งผลกระทบกับผลลัพธ์การเทรดพอๆ กับรูปแบบกราฟหรือการวิเคราะห์ทางเทคนิค การเรียนรู้จิตวิทยาการเทรดเอาชนะตลาดด้วยเคล็ดลับ 4 ข้อจะช่วยให้สามารถเอาชนะสภาวะทางอารมณ์ระหว่างการเทรดได้
1. จัดการอารมณ์ก่อนที่อารมณ์จะจัดการคุณ
ความกลัว ความโลภ และความรู้สึกกลัวตกรถ (FOMO) เป็นแรงผลักดันสำคัญในการเทรดที่นำไปสู่การตัดสินใจที่อาจต้องเสียใจภายหลัง เทรดเดอร์ที่เชี่ยวชาญไม่ได้ขจัดอารมณ์ออกไป เพียงแต่จะไม่ปล่อยให้อารมณ์เข้ามาควบคุมตนเอง
วิธีพัฒนาสภาวะอารมณ์
- สร้างแผนการเทรดก่อนที่จะเข้าเทรด ฝึกทำตามแผนการเทรดที่วางไว้ให้เป็นเหมือนกฎที่ต้องปฏิบัติตาม เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดการตัดสินใจเทรดด้วยอารมณ์
- ออกจากหน้าจอเมื่อมีอารมณ์รุนแรงเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกท้อแท้ตอนขาดทุนติดต่อกันหรือความหลงระเริงหลังจากทำกำไรได้ติดต่อกัน แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่าอารมณ์กำลังมีอิทธิพล? ฟังการตอบสนองของร่างกาย ใจเต้นเร็ว มือสั่น เหงื่อไหล สัญญาณเหล่านี้บ่งบอกว่าจิตใจกำลังรับมือกับอารมณ์ที่เข้ามาควบคุม ในสภาวะเช่นนี้อาจทำให้เกิดการตัดสินใจที่ผิดพลาดได้
- พัฒนา “การสังเกต” ความคิดของตนเอง ส่วนหนึ่งของจิตใจจะยังคงมีความยับยั้งชั่งใจ สังเกตสิ่งที่คิดว่าเกี่ยวข้องกับการใช้อารมณ์หรือไม่ ก่อนทำการตัดสินใจใดก็ตามให้ตรวจสอบความคิดตัวเอง
ตัวอย่างเช่น
– “กำลังมองเห็นรูปแบบนี้จริงหรือเปล่า หรือแค่คิดไปเองและพยายามจะเทรดเอาคืนจากการขาดทุนครั้งก่อน“
– “แผนการเทรดนี้ดีพอแล้วใช่ไหม หรือแค่ทำพอผ่านๆ เพราะกลัวจะพลาดโอกาส“
2. ทำใจให้สบายกับการขาดทุนที่อาจเกิดขึ้นเป็นบางครั้ง
ถ้าอยากได้อัตราชนะ 100% ให้ไปเล่นเกมเศรษฐี เพราะว่าในการเทรดจริง โอกาสขาดทุนมักเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา แม้แต่เทรดเดอร์ที่เก่งที่สุดก็หลีกไม่พ้นการขาดทุน แต่เทรดเดอร์มืออาชีพจะไม่ปล่อยให้การขาดทุนครั้งเดียวกลายเป็นห้าครั้งติดกัน เมื่อเผชิญกับการขาดทุน เทรดเดอร์ที่เชี่ยวชาญแค่ยักไหล่แล้วเดินหน้าต่อไป
วิธีพัฒนาสภาวะอารมณ์
- จดบันทึกการเทรด ไม่ใช่แค่เอาไว้ติดตามเทรดที่ได้กำไรและขาดทุนเท่านั้น แต่บันทึกการเทรดจะช่วยให้สามารถทำความเข้าใจว่าทำไมถึงทำผิดพลาด
- ทำตามกฎ 1% ห้ามเสี่ยงเงินในเทรดเดียวมากกว่า 1% ของเงินทุนที่ใช้เทรด (หรือ 2 – 3% หากใช้กลยุทธ์ที่มีความเสี่ยงสูง) วิธีนี้จะช่วยป้องกันไม่ให้การเทรดแต่ละครั้งขาดทุนจำนวนมาก
- หยุดคิดเรื่อง “ชนะ” หรือ “แพ้“ การเทรดเกี่ยวข้องกับการดำเนินการให้เป็นระบบ ผลลัพธ์จะเผยให้เห็นเมื่อถึงเวลา
3. ทำตัวเป็นหุ่นยนต์
จิตวิทยาการเทรดหมายถึงอะไรกันแน่? ในขณะที่เทรดให้ลืมไปเลยว่าคุณคือมนุษย์ ไม่ต้องสนใจสิ่งกระตุ้น ไว้ใจกลยุทธ์ที่ใช้ และทำตามแผนที่วางไว้ แม้ว่าจะรู้สึกเหมือนบางอย่างไม่เป็นไปตามที่คิดก็ตาม การใช้เคล็ดลับจิตวิทยาการเทรดเอาชนะตลาดเหมือนกับการนำกลยุทธ์ไปใช้ให้มีประสิทธิภาพ
วิธีพัฒนาสภาวะอารมณ์
- ทำตามกิจวัตรอย่างมีโครงสร้าง เตรียมการวิเคราะห์ก่อนเปิดตลาด การดำเนินการเทรด และการรีวิวหลังเทรด
- รวมถึงการกำหนดกฎเข้าและออกจากเทรด หากแผนการเทรดบอกว่าขายก็ต้องขาย ห้ามรอว่าปาฏิหาริย์จะเกิดขึ้น
- ตั้งระดับ Stop Loss และ Take Profit ให้เป็นเหมือนกฎที่ต้องทำตาม ไม่มีข้อยกเว้นใดๆ
4. โฟกัสเหมือนแสงเลเซอร์ ไม่ใช่บอลดิสโก้
เทรดเดอร์ที่ประสบความสำเร็จไม่ได้มีสัญชาตญาณเหนือมนุษย์แต่อย่างใด เพียงแค่จริงจังกับการเทรดเหมือนเป็นผู้จัดการกองทุนป้องกันความเสี่ยง (แม้ว่าขนาดบัญชีจะเล็กมาก)
วิธีพัฒนาสภาวะอารมณ์
- เลิกทำหลายอย่างพร้อมกัน การสลับจากเฝ้าดูกราฟแล้วเปลี่ยนไปติดตามโซเชียลมีเดีย สลับไปดูข่าวและฟังพ็อดแคสต์ อาจทำให้สมองทำงานหนัก ส่งผลให้ประสิทธิภาพการประมวลผลข้อมูลน้อยลง
- ควรมีสมาธิกับการเทรด งานวิจัยเผยว่ายิ่งมีสมาธิกับปัญหา ยิ่งช่วยให้สมองสามารถหาทางออกเพื่อแก้ปัญหาได้ดียิ่งขึ้น
- ลดสิ่งเบี่ยงเบน ปิดแท็บที่ไม่จำเป็น ปิดเสียงแจ้งเตือน และใช้เวลาช่วงหนึ่งเพื่อวิเคราะห์เทรดโดยไม่มีสิ่งรบกวน
- สร้างความอดทนทางจิตใจ เทรดเดอร์ต้องฝึกความอดทนเช่นเดียวกับนักกีฬาที่ต้องฝึกฝนพลังกาย เทรดเดอร์ต้องฝึกสมองเพื่อให้มีสมาธิได้นานขึ้น (เวลาที่เหมาะสมคือ 25 นาที)
สรุปส่งท้าย
การฝึกเกี่ยวกับจิตวิทยาการเทรดไม่ได้เป็นการขจัดอารมณ์หรืออาศัยระบบกลไก แต่เกี่ยวข้องกับการทำความเข้าใจหลักการทำงานของจิตใจ และวางแนวทางให้เป็นระบบเพื่อควบคุมไม่ให้อารมณ์เข้ามามีอิทธิพลเหนือกว่า
กลยุทธ์ที่ดีจะได้ผลก็ต่อเมื่อสามารถปฏิบัติตามได้ จิตวิทยาการเทรดเอาชนะตลาดเป็นสิ่งที่จะช่วยให้ประสบความสำเร็จ หากกำลังมองหาเคล็ดลับจิตวิทยาการเทรดสำหรับเดย์เทรด จำไว้ว่า ความเร็วไม่ได้หมายถึงการเทรดด้วยอารมณ์ที่มุทะลุ การเดย์เทรดต้องมีสภาพจิตใจที่มั่นคงแข็งแกร่ง ยิ่งฝึกจิตใจให้รับมือกับแรงกดดันได้มากเท่าไร ผลลัพธ์เทรดก็จะออกมาดีมากขึ้นเท่านั้น.
